SARAJEVO, BANJALUKA – I dok je prosječna plata u BiH 888 KM, najviše pojedinačno mjesečno primanje u ovoj godini koje je u BiH nekom isplaćeno po osnovu radnog odnosa iznosi 466.783 KM, a isplaćeno je u Banjaluci u oblasti finansijskog poslovanja, potvrdili su za “Nezavisne” u Poreskoj upravi RS.
Prostom računicom dolazimo do podatka da je ovaj pojedinačni iznos, koji je isplaćen ove godine u BiH, oko 43 puta veći od prosječnog godišnjeg primanja građana s prosječnom platom.
“Drugi po visini iznos isplaćen je takođe u oblasti finansijskog poslovanja u Banjaluci, a iznosi 459.390 KM”, navode u Poreskoj upravi RS, te dodaju da su i prvi i drugi po visini iznosi isplaćeni u februaru ove godine.
Istakli su da treći najveći iznos isplaćen u RS u ovoj godini iznosi 61.514 KM, te da je isplaćen u maju ove godine u oblasti aktivnosti u vezi sa nekretninama, iznajmljivanjem i poslovnim aktivnostima.
Prema podacima Poreske uprave FBiH, najveća neto plata u Federaciji u ovoj godini iznosila je 293.185,93 KM, a isplaćena je u septembru u djelatnosti bankarstva.
“S obzirom na to da su navedeni iznosi plate isplaćeni u jednom mjesecu, može se pretpostaviti da oni pored mjesečne redovne plate sadrže i prihode od određenih bonusa ili koristi koje je ostvarilo to lice u tom mjesecu”, ističu u Federalnoj poreskoj upravi.
Prema njihovim podacima, druga najviša neto plata isplaćena u FBiH iznosi 236.556 maraka, a isplaćena je u djelatnosti osiguravajućih društava.
“Treća najveća neto plata isplaćena je u farmaceutskoj i hemijskoj industriji i iznosi 201.737 KM za jun”, ističu u Federalnoj poreskoj upravi.
Predrag Duduković iz Udruženja ekonomista SWOT istakao je da ovakvi iznosi plata iskrivljuju sliku o prosječnim platama u RS.
“Od plata iz realnog sektora većina ljudi na ovim prostorima i živi i one bi se trebale uzimati kao relevantne za posmatranje standarda ljudi. Ove vrlo visoke plate poboljšavaju ukupan prosjek plata i onda se iskrivljuje slika kolike su zaista plate u RS od kojih se živi”, pojasnio je Duduković.
Naglasio je da plate u realnom sektoru nisu ni blizu prosječne plate u RS.
“Ne samo ova najviša plata koja je isplaćena, nego inače plate u finansijskom sektoru imaju daleko veći prosjek od onog prosjeka koji je u RS”, istakao je Duduković.
Igor Gavran, ekonomski analitičar, kazao je za “Nezavisne” da podaci o najvišim platama u BiH djeluju nepojmljivo prosječnom građaninu, čiji su prihodi, kako kaže, znatno ispod statističkog prosjeka.
“Ovo ukazuje na nekoliko činjenica, a prije svega na to da je statistički iznos prosječne plate nerealan i ne odgovara stvarnosti većine zaposlenih”, smatra Gavran.
Naglasio je da odsustvo ekonomske politike koja potiče održiv i uravnotežen razvoj i socijalnu pravdu dovodi do daljeg socijalnog raslojavanja i povećavanja imovinskih, socijalnih i svih drugih razlika.
“Činjenica da je navedeni ekstremno visok iznos prihoda isplaćen u RS, u kojoj realno ima mnogo manje radnih mjesta s relativno visokim platama u odnosu na FBiH, ukazuje na potencijalno još drastičniji raspon između siromašne većine i bogate manjine”, upozorava Gavran.
Naveo je da je ovakvo stanje tipično za nerazvijene zemlje u kojima malobrojnije elite upravljaju svim bogatstvim, a obični građani jedinu nadu vide u iseljavanju.
Faruk Hadžić, makroekonomski analitičar, kazao je da, kada su u pitanju najviše plate koje su isplaćene u BiH, u stvari su to menadžerske plate koje neke kompanije daju svojim rukovodećim osobama.
“Svaka kompanija ima pravo da daje platu koliku želi, ukoliko je to sa ekonomske tačke gledišta moguće i ako to neće ugroziti poslovanje firme. Druga stvar je što je većini ljudi ovaj iznos plate nedostižan i za čitav životni vijek i ne pokazuje realno stanje ekonomije BiH”, ističe Hadžić.
NN/PD.ba