Predsjednik Evropske komisije Žan Klod Junker izjavio je da SAD pod predsjednikom Donaldom Trumpom okreću leđa multilateralnim odnosima i prijateljskoj saradnji sa „okrutnošću koja može samo da nas iznenadi“.
Ukoliko EU, odnosno Francuska i Njemačka, ne reaguju na prijetnje SAD upućene Iranu, cjelokupna evropska bezbjednost će biti dovedena u pitanje.
To bi se odrazilo na ekonomiju Evrope i na migrantsku krizu.
Predsjednik Evropske komisije Žan Klod Junker izjavio je da SAD pod predsjednikom Donaldom Trumpom okreću leđa multilateralnim odnosima i prijateljskoj saradnji sa „okrutnošću koja može samo da nas iznenadi“.
On je poslije Trumpove odluke o povlačenju iz nuklearnog sporazuma sa Iranom rekao da SAD više ne žele da sarađuju sa drugim stranama u svijetu. Junker je još rekao da od EU zavisi da li će preuzeti posao SAD.
„U ovom trenutku moramo da zamijenimo SAD koje su kao međunarodni akter izgubile snagu i zbog toga dugoročno i uticaj“, istakao je Junker.
Ugrožena evropska bezbjednost
Ukoliko Evropska unija, odnosno Francuska i Njemačka ne reaguju na prijetnje upućene Iranu, cjelokupna evropska bezbjednost će, prema mišljenju Dušana Prorokovića iz Centra za strateške alternative, biti dovedena u pitanje.
„To je sukob u koji bi bile uvučene i Rusija, i Indija, i Kina, na jedan ili na drugi način, ali svakako bi u njemu učestvovale. Evidentno bi se taj sukob odrazio i na ekonomiju Evrope i vjerovatno na migrantsku krizu.
Zato Evropa mora da zauzme svoj stav i da pokuša da bude jedan od aktera u cijelom tom procesu“, ukazuje Proroković.
Ta izjava predsjednika Evropske komisije je jasno neslaganje sa Donaldom Trumpom i, kako smatra Proroković, daje nekakvu naznaku da će EU imati svoje prijedloge u vezi sa Iranom, a koji će biti suprotstavljeni SAD.
„Takav naum mi se opet čini logičnim jer je upravo EU, odnosno Francuska i Njemačka, najviše insistirala na postizanju tog sporazuma sa Iranom kojeg se i dalje pridržavaju“, podsjeća sagovornik Sputnjika.
„Bezbjednost Evrope u velikoj meri zavisi od NATO-a. Čini mi se da je maksimalan domet takvih inicijativa, poput Junkerove, da se kroz strukture NATO-a utiče na SAD i da ako se kreće u nekakav novi rat da to bude unilateralna akcija Amerike, a ne cjelokupnog NATO-a“, tumači Proroković.Ukoliko Junker želi da tu svoju ideju potpuno sprovede u plan, to bi onda, prema Prorokovićevom mišljenju, moralo da znači da EU formira svoje vojne snage, odnosno da Nemačka i Francuska izađu iz NATO-a. No, kako on tvrdi, u ovom trenutku ne vidi takvu mogućnost u nekoj bližoj perspektivi.
Koliki je evropski kapacitet
Posljednja američka akcija u Siriji bila je u saradnji sa Francuskom i uz odobravanje Njemačke, a ima još primjera u kojima su SAD usko sarađivale sa EU, pa se nameće pitanje da li najnoviji stav predsjednika Evropske komisije predstavlja iznenađenje.
„Gledao bih razdvojeno ta dva pitanja. Francuska jeste uključena u sirijski rat na više nivoa, od njegovog samog početka. Tako da se i ova Makronova intervencija može donekle tumačiti kao kontinuitet politike započete još 2012. godine, a koja je bila ekstremno orijentisana protiv Bašara el Asada“, napominje Proroković. Iran je, ipak, drugo pitanje i, prema njegovom mišljenju, ovo što se sada dešava svojevrstan je presedan u međunarodnim odnosima”, kaže Proroković.
SB/PD.ba